Soorten Kevers

Van de Volkswagen Kever zijn van 1945 tot 2003 (!) ongeveer 21 miljoen exemplaren gemaakt. Ook zijn er ruim 300.000 in cabriolet-uitvoering gemaakt. Aan de buitenkant lijken ze voor de leek allemaal op elkaar, maar als je goed kijkt zie je toch wel duidelijke verschillen. Vrijwel elk modeljaar werden ze weer een beetje verbeterd op het gebied van veiligheid, comfort en techniek. 

Drie generaties Kevers

Grofweg kun je drie generaties Kevers onderscheiden:

Ten eerste de veteranen uit de periode 1945-1957. Dat zijn de "brilkevers" (met een gedeelde achterruit) en "ovaaltjes" met - je raadt het - een ovalen achterruitje. Ze zijn geliefd en kosten inmiddels een lieve duit...

Dan zijn er de modernere Kevers die net als de veteranen nog een klassieke look hebben dankzij hun "liggende koplampen" maar technisch wat moderner zijn. Die tijd duurde van 08/1957 tot 08/1967. Vanaf 1968 krijgen alle Kevers staande koplampen. Op deze foto kun je dat goed zien:

De blauwe Kever heeft liggende koplampen, de groene daarachter staande.
Ook de spatborden zijn daardoor verschillend.

En dan komen de modernste Kevers die tot 2003 gebouwd werden. De productie in Duitsland stopte in 1978. Kevers die in Europa op de markt kwamen werden nu uit Mexico geïmporteerd. De allerlaatste Kever rolt in 2003 in Mexico van de productieband.

De belangrijkste Kevermodellen in een notedop

Technisch hebben alle Kevers dezelfde basis: Ze hebben allemaal een achterin geplaatste, luchtgekoelde, 4-cylinder boxermotor met achterwielaandrijving. Ze staan op een platformchassis en hebben achteraan pendelassen. De assen hebben torsievering.

De naam "Kever" is een bijnaam die pas in latere jaren ontstond. Tot die tijd was het gewoon de Volkswagen, officieel Volkswagen Type I. De Kever is vanaf het begin geleverd als limousine (2 deurs) en als cabriolet. De cabriolet werd gebouwd bij de firma Karmann in Osnabrück.

Zo herken je een originele cabriolet: Er zijn ook cabrioletversies die er uitzien als cabriolet, maar niet origineel zijn. Een vorige eigenaar heeft dan de bovenkant van de auto gezaagd en de voorruit laten staan. Ze heten dan ook wel speedsters. De originele cabriolet herken je aan het typeplaatje van Karmann èn aan de zijruitjes achteren die omhoog en omlaag te draaien zijn. Ook kun je het zien aan het chassisnummer. Dat moet beginnen met 15.

Standaard uitvoering en export uitvoering

Leverbaar was vanaf 1947 het standaardmodel. Al snel kwam men ook met een goedkoper instapmodel, de Spaarkever. Dat was een wat soberder uitvoering van de standaard Kever, vanaf 1964 te herkennen aan een A, bijvoorbeeld de 1200A. Deze goedkopere modellen bleven naast de latere nieuwere modellen leverbaar en volgden de technische verbeteringen met wat vertraging. Daardoor was hij natuurlijk goedkoper. Daarnaast was er sinds 1949 een luxer uitgevoerd exportmodel verkrijgbaar, overigens ook in Duitsland zelf. Vanaf 1965 gebruikte men de term Exportmodel niet meer. Met gebruikte nu de L als afkorting voor Luxe, bijvoorbeeld 1300L. Het hield onder andere dingen in als een betere geluidsisolatie, achteruitrijlampen, een tweetraps aanjager, (kunst)leren bekleding, ruitenwisser met twee snelheden enzovoort.

De belangrijkste modellen

 Brilkever: 1945-1953



De oudste Kever - afgezien van de prototypes uit de jaren "30 van de vorige eeuw - is de zogenaamde "brilkever". Hij is gemakkelijk te herkennen aan het gedeelde achterruitje, dat enigszins aan een bril doet denken. De Duitsers noemen hem Brezelkäfer, omdat hij hen aan de vorm van Brezel (= krakeling) doet denken. De brilkevers zijn echte liefhebbers oldtimers geworden, schaars en in veel gevallen krankzinnig duur!

Deze 'oerkever' is direct na de Tweede Wereldoorlog op de markt gekomen en is tot 1953 gemaakt.  De motor had 1131 cc en was met zijn 25 PK goed voor een topsnelheid van 100 kilometer per uur. Bijzonder aan deze Kever zijn ook de kabelremmen. De afstelling daarvan vergt bijzondere zorg, anders trekt hij scheef bij het remmen. Ook is er wat meer spierkracht nodig dan bij modernere remmen. De brilkever had nog maar één uitlaatpijpje in plaats van de bekende twee.


Een leuk detail zijn de semaforen (uitklapbare richtingaanwijzers, Vlamingen noemen ze pijlpinkers), die in de B-stijlen verwerkt zijn. In het moderne verkeer zijn die echter nauwelijks zichtbaar.

Op het plaatje zie je dat de auto geen gaspedaal had, zoals wij die nu kennen (een 'plank' vandaar de uitdrukking 'plankgas'), maar een rolpedaal.

Ook hebben deze Kevers nog geen benzinemeter, maar een houten peilstokje om in de benzinetank te steken en zo het benzineniveau te meten.
 
De brilkever werd geleidelijk technisch verbeterd, met name de exportversie. Hij kreeg hydraulische remmen, de verwarming en de versnelling werd verbeterd. De versnelling was eerst helemaal niet gesynchroniseerd, later vanaf de tweede versnelling. Ook kreeg de Kever geleidelijk de bekende uitzetbare tochtraampjes in plaats van één ruit in de portieren.

Het "ovaaltje": 1953-1957

Vanaf maart 1953 werd de achterruit van de Kever vergroot en kreeg de vorm van een ovaal. Onze Oosterburen noemen de "ovaaltjes" liefdevol "Ovali".

In 1954 verdween de aparte startknop en kon de auto voortaan gestart worden door het omdraaien van een sleutel in het contactslot. Vanaf 1955 krijgt de Kever de bekende twee uitlaatpijpjes. De motor kreeg iets meer vermogen. Hij ging van 1131 cc naar 1192 cc en daarmee van 25 naar 30 PK. Ook het ovaaltje is inmiddels een liefhebbers model en schaars aan het worden.



1957: Voor- en achterruit vergroot - einde van de ovaal-kever

Ook in dit productiejaar waren er weer veel kleine technische wijzigingen, maar de opvallendste wijziging is aan de buitenkant te zien. Er is nu een grotere voor- en achterruit. Vanaf augustus 1957 kreeg deze een meer vierkante vorm, die later nog een keertje vergroot zou worden. Het rolpedaal maakte nu plaats voor een modern gaspedaal.



1960: Knipperlichten en warme voeten

Vanaf dit jaar kregen alle Kevers knipperlichten op de spatborden aan de voorzijde in plaats van de uitklapbare richtingaanwijzers bij stijl B. Eerst zijn het nog slanke modellen, later worden het dikkere lamphouders. Vanaf 08/1960 krijgen de exportkevers als eerste een volledig gesynchroniseerde versnelling, zoals we die tegenwoordig kennen. De benzinetank krijgt een wat praktischer vorm, waardoor er wat meer ruimte in de kofferbak ontstaat. In 1961 krijgen de Kevers bevestigingspunten voor autogordels en eindelijk een echte benzinemeter op het dashboard. In de voetenruimte voorin kwamen schuifjes voor warme lucht uitstroomopeningen.


1964: Ruiten vergroot, raam en deurstijlen smaller

In dit productiejaar werden de voorruit en de achteruit weer een beetje vergroot. Ook werden de raam- en deurstijlen slanker uitgevoerd. Het standaardmodel heet nu officieel 1200A en krijgt nu ook een gesynchroniseerde versnellingsbak. De verwarming is nu makkelijk regelbaar met twee hendels op de middentunnel, in plaats van met een draaiknop. Ook praktisch was de nu neerklapbare achterbank.

Links de oude, dikke raam- en deurstijlen.
Rechts een Kever met de slankere raam- en deurstijlen

 
1965 en 1966: Nieuwe Kevers: de 1300 en de 1500

Het verkeer werd drukker en sneller, de Kever moest mee in zijn tijd. Dat gebeurde in augustus 1965 met de introductie van de 1300 (de voormalige exportversie), met een motor met 1285 CC en 40 PK en een topsnelheid van 120 km/u.

Dit was ook de eerste Kever waar een typebenaming op de motorklep te vinden was: "1300". De Kever was nu dus leverbaar als instapmodel 1200A (nog steeds met de 1192 CC en 34 PK motor) en als 1300 (de standaard 1300 versie). In 1967 kregen de duurdere Kevers - eindelijk - in plaats van het 6-Volts systeem het 12-Volts systeem,  zoals we dat nu ook nog kennen in auto's.

In 08/1966 volgde een heuse superkever, de 1500, met een 1500 cc motor met 44 PK. Deze Kever kreeg ook moderne schijfremmen aan de voorzijde. In 1965 werd ook de fuseekogelvooras geïntroduceerd, waardoor er nu minder onderhoud nodig was. De L van Luxe werd vanaf 1965 de nieuwe toevoeging achter de type-aanduiding als het om een Exportmodel ging. Deze Kevers kregen af-fabriek al wat extra's mee.  Ook kwam er een half-automaat beschikbaar voor de 1300.

1968: Staande koplampen en vierkante bumpers = afscheid van de "oude looks"

Een belangrijk jaar voor het uiterlijk van de Kever. Het was het jaar waarin men afscheid nam van de zogenaamde liggende koplampen. De vulopening van de benzinetank verhuisde van onder het kofferdeksel naar een plaatsje boven het rechter spatbord.

Ook de bumpers veranderden. In plaats van de afgeronde vormen werden zij vierkant en kregen een horizontale "sleuf". Veel Keverfans zien door al deze veranderingen 1967 als het laatste jaar van de "klassieke Kever", het einde van het pre-67 tijdperk.

Cabriolet met liggende koplampen en ronde bumpers = pré-1967 tijdperk

Kever met staande koplampen en vierkant bumpers = na 1967 tijdperk

1970: Dag 1500, welkom 1302!

De 1200 en de 1300 werden verder geproduceerd maar het model 1500 niet. Deze werd vervangen door de 1302. De motor van de 1302 was een 1300 motor met nu maar liefst 44 PK of naar keuze in de S-versie zelfs een 1600 motor met dikke 50 PK. De 1302 is aan de buitenkant te herkennen door een boller en dikker kofferdeksel.

Dat heeft te maken met de moderne wielophanging van het type McPherson dat geïntroduceerd werd. Hierdoor ontstond er in het "vooronder" (de kofferruimte voorin) eindelijk ook wat meer ruimte omdat het reservewiel nu plat kwam te liggen. Het wordt nu wat ingewikkelder met alle soorten Kevers. Er waren nu meerdere soorten motoren in meerdere modellen tegelijk leverbaar. De zogenaamde "1600-Motor" (1584 CC, 50 PK) werd namelijk ook in de S-versies ingebouwd: Kever 1200S, 1300S, 1302S (1970-1972) en 1303S (1972-1976).

1972: Nieuw dashboard en bolle voorruit, de 1302 wordt 1303

Nadat een jaar eerder het veiligheidsstuurwiel geïntroduceerd werd, kregen de Kevers nu een nieuw dashboard van gewatteerd, zwart vinyl. De 1302 werd al na twee jaar afgelost door model 1303. Hij werd ontwikkeld in het modeljaar 1972, vooral met het oog op de veiligheidseisen op de Amerikaanse markt. Je herkent hem makkelijk aan zijn 'Panorama-voorruit'. Deze was bol, waardoor de afstand tussen bestuurder en voorruit toenam. Voor het overige was de 1303 grotendeels hetzelfde als de 1302. Hij werd maar gemaakt tot 1975 want de nieuw toegepast techniek zoals de moderne wielophanging konden niet echt terugverdiend worden gezien de heftige concurrentie van andere merken, die een prijsverhoging uitsloot. Alleen als cabrio was hij nog een tijdje verkrijgbaar.


Bolle voorruit ("panorama-ruit"), tankdeksel aan de buitenkant en staande koplampen. Dit is duidelijk een jongere Kever, een 1303 uit 1972.

1973: De Kever krijgt grote achterlichten, de "olifantenpoot"

1974: Knipperlichten voortaan in de bumper.

Speciale edities Ook werden er in de nadagen van de Kever speciale edities gemaakt, zoals bijvoorbeeld de Jeans bug, de Silverbug, de Jubiläumskäfer enz. Die waren bedoeld om de verkoop weer wat op te krikken, toen deze begon weg te zakken. Hier zie je de Silverbug, een speciale serie die in 1981 en 1982 gemaakt werd:

1978: Laatste Duitse Kever wordt geproduceerd.
De keverproductie in Duitsland stopt. De laatste jaren waren er voor de Amerikaanse markt nog wel wat verbeteringen, zoals een injectiemotor, een motor die voor loodvrije benzine geschikt was en later ook een katalysator. De Kever verdwijnt nu - afgezien van enkele bijzondere jubileumversies - van de lijst leverbare auto's bij de Volkswagen dealer, maar is tot 1987 nog leverbaar door import uit Mexico. Daarna vindt er nog wat grijze import plaats, maar dus niet meer officieel geleverd door Volkswagen. Vanwege de karige uitrusting en de matige roestbehandeling kregen de Mexico-kevers in Europa een slechte naam. De cabrioletuitvoering werd nog wel gemaakt in Duitsland, tot 1980.

30 juli 2003
De laatst geproduceerde Kever (exemplaar 21.529.464 !) rolt in Mexico van de band.

Kever looks Verder zijn er in de loop der jaren allerlei Kever looks ontstaan, door liefhebbers die hun auto sterk veranderd hebben. Dat kan bij de Kever vrij gemakkelijk. Zo ontstonden bijvoorbeeld de Cal look, de German Look, de Oldschool look enzovoorts. Hier een voorbeeld van "mooi roesten is niet lelijk", de zogenaamde Ratlook.

Verwarring! Modeljaar of bouwjaar? Als je in een advertentie ziet staan: "Kever uit 1972 te koop" weet je nog niet precies wanneer hij gemaakt is. Er is altijd wat verwarring hierover en dat komt omdat de Volkswagen fabriek met modeljaren werkte. Die liepen van augustus tot en met juli. Tijdens de zomervakantie werd de productielijn omgebouwd naar het nieuwe modeljaar. Voorbeeld: Een Kever uit modeljaar 1966 is dus gemaakt tussen augustus 1965 en juli 1966. Hij kan dus gemaakt zijn in het kalenderjaar 1965. Sommige mensen noemen dat ook het bouwjaar van de Kever terwijl het bouwjaar dus eigenlijk het modeljaar 1966 is.

Hè?! Deze Kever klopt niet"!

Zoals je hierboven kunt lezen zitten er allemaal kleine en grote verschillen op de kevers. Maar soms lijkt je auto niet te kloppen met de beschrijvingen van een bouwjaar! Hoe kan dat?

Als je nu een kever te koop ziet staan is de kans zeker aanwezig dat een vorige eigenaar wat aan de auto veranderd heeft. Zo kun je een een Kever tegenkomen die rijdt op het chassis van een kever uit 1972, met een opbouw (body) van 1964, met andere deuren en een motor uit een moderne, Mexicaanse kever. Sommige mensen verlagen de kever, weer anderen zetten er een andere motor in of veranderen de spatborden en de verlichting. Er is zelfs een tijd geweest dat mensen hun kleine brilkever ruitjes lieten vervangen door een grotere achterruit!

Ook kwam het voor dat ze bij de Volkswagen fabriek niet consequent waren. Zelfs tijdens het lopende bouwjaar waren er kleine veranderingen. Omdat de oude onderdelen nog op moesten of omdat de nieuwe er al waren. Of omdat ze al tijdens de bouw merkten dat een bepaalde verbetering geen verbetering was.